Dentist Yaşar Özdemir
Diş eti çekilmeleri kişileri oldukça tedirgin eden bir durumdur. Dişin kaybedileceği korkusu veya uygulanacak tedavi prosedürlerindeki çekinceler hastalarımızda endişe yaratmaktadır. Ancak diş eti çekilmelerinde, her ne kadar birçok nedenle tedavi düşünülse debazı vakalarda yıllarca herhangi bir problem olmadan tedavi yapılmaksızın da durumun idame ettirilebileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
Öncelikli olarak diş eti çekilmesi şikayeti olan hastaların mutlaka diş hekimlerini ziyaret ederek muayene olmaları önerilmektedir. Eğer diş eti çekilmeleri ilerlemiyor ise ve kişide özellikle periodontal hastalık dediğimiz ileri düzeyde diş eti iltihabı yoksa, kişi estetik olarak bir sıkıntı hissetmiyorsa, bu gibi durumlarda izlemeye almak ve kişiye gerekli önerilerde bulunmak uygun olacaktır.
Bazı durumlarda ise tedavi önerilebilir. Bu öneriler diş eti çekilmesi probleminin ilerleme süresine ve şiddetine göre değişiklik gösterebilmektedir.
Örneğin diş eti çekilmesi aşırı sert ve yatay yapılan bir fırçalamadan kaynaklanıyorsa, dişlerde çentik şeklinde girintiler oluşur ve kök yüzeyi açığa çıktığı için bir miktar -bazen daha şiddetli- hassasiyet meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda öncelikle kişinin sert fırçalama alışkanlığını bırakması konusunda uyarılarak daha doğru ağız bakımı bilgisi verilebilir. Dişteki hassasiyetin dercesine bağlı olarak açığa çıkmış kök yüzeyi ufak bir estetik dolgu ile kapatılıp, dış etkenlerden izole edilerek hassasiyet azaltılmaya çalışılabilir. Bu işlem ile estetik olarak bir miktar fayda sağlamanın yanında özellikle kök yüzeyinin kapatılmasına bağlı olarak diş fırçasının köke değil, dolguya teması nedeniyle dişteki aşınmanın engellenmesi ve diş eti çekilmesinin durdurulması amaçlanmaktadır.
Gene diş eti çekilmeleri iltihabi dişeti hastalığı sonucu ilerleme eğiliminde ise, gerekli periodontal tedavilerin uygulanması kaçınılmazdır. Ancak bu tedaviler diş eti çekilmelerinin tamamen iyileşmesi ve olması gereken yerde olacağı anlamına gelmez. Çünkü bu tedavilerdeki esas öncelik hastalığın ilerlemesini durdurmaktır. Bu sağlanırsa diş eti çekilmeleri olsa bile, diş kaybı engellenebilmektedir.
Bazı ileri seviye diş eti çekilmeleri çok fazla dişi kapsayabilmekte ve cerrahi olarak tedavisi mümkün olamamaktadır. Bu gibi durumlarda özellikle estetik görüntünün kamufle edilmesi amacıyla aynen hareketli protezlerde olduğu gibi takılıp çıkartılabilen akril veya silikondan yapılan diş eti protezleri nispeten hastayı özellikle estetik olarak rahatlatıcı bir alternatif oluşturabilmektedir.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, hasta ve diş hekimlerinin basit cerrahi yöntemlere duyduğu ihtiyaç nedeniyle mikro cerrahi teknikler ile doku mühendisliği ve biyolojik yönlendirici ilaçların kullanımı diş eti plastik cerrahi alanında kendine yer bulmaktadır. Buna rağmen, günümüzde periodontal (diş eti) plastik cerrahi gereken birçok hasta bu tedaviyi reddetmekte ve diş eti çekilmesi problemi ile yaşamaya devam etmektedir. Bu durumda sıkı bir hasta takibi ile ilerleme seviyesinin diş hekimi tarafında izlenmesi önem kazanmaktadır.
1-Önce çekilmenin hasta tarafından fark edilmesi, sonrasın da diş hekimi tarafından bu çekilmeye neyin veya nelerin sebep olduğu doğru bir şekilde belirlenmelidir.
2-Hastanın periodontal (diş eti) plastik cerrahiye gerçekten ihtiyacı olup olmadığı net bir şekilde tespit edilmelidir.
3- Cerrahi tedavi kesin ise, doğru yöntem belirlenmeli, bu yöntem hasta ile paylaşılmalı ve hastanın onayı alınmalıdır.
4-Cerrahi işlem başarılı bir şekilde uygulanmalıdır.
“Her diş eti çekilmesi mutlaka tedavi edilmelidir”(!) şeklinde bir yaklaşım doğru değildir. Çekilmeyi oluşturan sebep net bir şekilde belirlendikten sonra eğer kişide estetik, çürük, konuşma bozukluğu ve hassasiyet gibi rahatsızlıklarda yoksa diş eti çekilmesinin ilerlemesini durdurmaya yönelik öneriler ve belirli süreler içinde yapılacak kontroller ile sorun izlemeye alınmalıdır. İleri seviye problemler ile ilgili durumlarda hasta onayı ile cerrahi tedavi prosedürleri uygulanabilir. Diş eti çekilmelerine yönelik olarak her geçen gün yeni teknikler bulunmakta ve pratik uygulamaya geçilmektedir. Burada biz diş hekimlerine düşen öncelikli görev ise yeni tanımlanan teknolojilerin yeterli temel ve klinik araştırma yapılmış olmasını, bulunan yöntemlerin yüksek düzeyde öngörülebilir başarıya sahip olmasını ve hastaya sağlayacağı faydaları göz önünde bulundurmaktır.
